NĂM ĐƯỜNG LỐI TRIẾT HỌC CHỨNG MINH CÓ THIÊN CHÚA CỦA THÁNH TÔMA TIẾN SĨ.

Thánh Thomas d’Aquin (1225 – 1274), một vị tiến sĩ thần học rất nổi tiếng trong thời trung cổ cũng đề ra 5 đường lối nhằm chứng minh có Thiên Chúa được tóm tắt như sau:

1. Sự chuyển động của vũ trụ chứng minh có Thiên Chúa:

Bất cứ một vật nào đang chuyển động cũng phải lệ thuộc vào một động lực khác. Chẳng hạn: một chiếc xe đang chạy là do người tài xế đã rồ máy và điều khiển tay lái, một viên đạn bay ra khỏi nòng súng, một nồi nước đang sôi lên sung sục là do tác dụng của lửa làm nóng nước lên. Vậy thì khi nhìn vào vũ trụ, ta thấy có sự chuyển động của các hành tinh, thì cũng phải có một động lực nào đó đã ảnh hưởng tới và làm cho chúng xoay vần di chuyển trong không gian. Động lực ấy chính là Thiên Chúa.

2. Luật nhân quả chứng minh có Thiên Chúa:

Nhìn vào vũ trụ vật chất, ta nhận thấy có sự liên hệ mật thiết giữa vật này với vật kia, vật có sau phải lệ thuộc chặt chẽ vào một nguyên nhân đã có trước. Chẳng han: có khói là phải có lửa, có con là phải có cha mẹ. Nếu cứ suy luận lên mãi thì cuối cùng phải đi đến một nguyên nhân tự mình hiện hữu, chứ không lệ thuộc vào một nguyên nhân nào khác mới hợp lý. Nguyên nhân tự hữu ấy là Thiên Chúa.

3. Sự sắp sếp trật tự minh chứng có Thiên Chúa:

Kinh nghiện cho ta biết: sự may rủi bao giờ cũng đi đôi với vô trật tự hỗn độn. Chẳng hạn: lấy 24 chữ cái A B C D... viết vào các mảnh giấy rồi bỏ trong một chiếc hộp, sau đó lắc hộp và đổ giấy ra, không bao giờ đạt được thứ tự như cũ A B C D... Trái lại, bất cứ vật gì có sự xếp đặt trât tự thì đều là kết quả một trí khôn nào đó. Chẳng hạn: nhìn xem một vườn cây được sắp xếp thứ tự, các cây cối mọc ngay hàng thẳng lối... ta sẽ quả quyết phải có một trí khôn đã làm chủ cài vườn cây ấy. Cũng vậy, khi quan sát vũ trụ thiên nhiên, ai ai cũng thấy có sự xếp đặt kỳ diệu từ cài cực to như các hành tinh đến cái cực nhỏ như nguyên tử, từ sự sống thấp nơi thảo mộc cây cối đến sự sống phức tạp, trổi vượt nhất nơi loài người... Từ đó, họ sẽ đi đến kết luận: Phải có một Đấng nào đó toàn năng siêu việt... đã an bài cho vạn vật có trật tự kia. Đấng toàn năng ấy là Thiên Chúa

4. Bậc thang giá trị nơi vạn vật minh chứng có Thiên Chúa:

Khi quan sát vạn vật trong vũ trụ ta thấy chúng có những bậc thang giá trị khác nhau: Có vật thì ít, có vật lại rất mỹ miều và đáng yêu, có vật ít hữu ích nhưng cũng có vật lại có ích lợi rất nhiều, có vật lại tầm thường, nhưng cũng có những vật thật là cao quý... từ đó, ta suy ra: phải có một vị nào đó có mọi điều tốt đẹp, cao quý nhât... làm tiêu chuẩn cho vạn vật trong vũ trụ hữu hạn này. Đấng tuyệt đối ấy chính là Thiên Chúa.

5. Cứu cánh của vạn vật minh chứng có Thiên Chúa:

Cứu cánh có nghĩa là cùng đích, là mục đích chính yếu cuối cùng tuyệt đối... Mỗi người chúng ta đều tự nhiên cảm thấy có ước muốn, khát vọng vô bờ biển. Không một sự gì đã đạt đươc, lại có thể làm ta thỏa mãn, đem lại cho ta hạnh phúc hoàn toàn. Do đó, bên trên mọi điều mong ước, về vật chất cũng như tinh thần, ta ước muốn mọi cách gì bền bỉ, hoàn hảo, vĩnh viễn... Sự hoàn hảo tuyệt đối mà con người mong muốn đạt tới ấy gọi là cứu cánh của con người. Cứu cánh ấy không thể có trong vạn vật ở trần gian mà chỉ có được ở nơi Thiên Chúa. Chính sự khát vọng tuyệt đối, sự hướng về cứu cánh tuyệt đối ấy là bằng chứng chứng minh có Thiên Chúa. Thánh Augustin nói: “Lạy Chúa, Chúa đã dựng lên con vì Chúa, nên tâm hồn con luôn sao xuyến mãi cho tới khi con được nghỉ yên trong Chúa”.

TÓM LẠI:

Với trí khôn suy luận từ sự vận chuyển của các vật bị động đến một động lực không bị động, từ các vật không thể tự mình mà có đến một Đấng Tự Hữu, từ sự trật tự của vũ trụ đến một TRÍ KHÔN TOÀN NĂNG đã an bài xếp đặt từ các bậc thang giá trị của vạn vật đến một giá trị TUYỆT ĐỐI VÔ HẠN, từ sự mong ước tuyệt đối đến một Đấng là Cứu Cánh mà vạn vật hướng về... tất cả đã chứng minh cho chúng ta một điều không thể chối cãi được. Đó là: vũ trụ vạn vật đã do Thiên Chúa tạo dựng lên. Nhưng Thiên Chúa ở đây vẫn chỉ là một Vị Thiên Chúa trìu tượng, xa xôi, không có liên hệ bao nhiêu với mỗi người chúng ta. Thiên Chúa của các triết gia mà thôi. Thiên Chúa mà chúng ta tôn thờ là một Thiên Chúa của tình thương liên lạc chặt chẽ với loài người và đã bày tỏ bản tính của Ngài qua các tổ phụ, các tiên tri trong thời Cựu Ước. và qua chính Con Một Ngài là Đức Giêsu Kitô trong thời Tân Ước. Tất cả những điều Thiên Chúa mạc khải ấy đã được chép lại thành môt bộ sách gọi là Sách Thánh Kinh. Do đó, ngoài việc dùng lý trí suy luận để biết có Thiên Chúa, con người còn có bổn phận phải tìm hiểu học hỏi Thánh Kinh để biết về Ngài như thế nào, nhờ đó sẽ tỏ lòng biết ơn bằng cách tôn thờ, cảm tạ, yêu mến, cầu xin và vâng Lời Ngài một cách dễ dàng hơn.